CO2, geeft zijn geheimen prijs.

Weinig molecules krijgen zoveel aandacht als “CO2”. Terecht natuurlijk, want de klimaatverandering dwingt ons om minder broeikasgassen uit te stoten en te evolueren naar koolstofneutraliteit. Maar hoe zat dat ook weer in elkaar? Ontdek het hier!
Eva
07/05/2024 |

De ENGIE Groep is zich bewust van de urgentie van de klimaatverandering en van het belang van de eigen rol daarin. Daarom wil de Groep een belangrijke speler in de transitie naar een koolstofneutrale wereld zijn. “Net Zero Carbon” of “netto nul uitstoot” is ons concrete doel tegen 2045. De CO2-kwestie is voor ons immers even cruciaal als voor de hele samenleving. En hoewel iedereen het erover heeft, is het toch nuttig om de basisbegrippen even op te frissen, zodat we efficiënter onze uitstoot van broeikasgassen kunnen beperken.

Wat is CO2 en vanwaar komt het?

Iedereen praat erover, maar wat is CO2 eigenlijk? In de eerste plaats een geurloos en kleurloos gas dat voluit “koolstofdioxide” heet. En hoe komt dat gas in de lucht terecht? Hoofdzakelijk op twee manieren:

  • Om te beginnen is de CO2 die nu in de lucht zit voor 40% afkomstig van natuurlijke processen, zoals de wisselwerking tussen oceanen en atmosfeer. Ook de ademhaling van mensen en dieren, de bodemverwering, de stofwisseling van planten (tijdens de fotosynthese) en de ontbinding van organische materialen doen CO2 in de lucht belanden. Ook allerlei natuurverschijnselen zoals vulkaanuitbarstingen zijn ervoor verantwoordelijk.
     
  • En de rest? 60% van de CO2-uitstoot is het resultaat van menselijke activiteiten! Denk aan onze industriële en andere productieactiviteiten, het gebruik van fossiele brandstoffen (aardolie, gas, steenkool) en ontbossing. Zelf veroorzaken we ook heel wat uitstoot, door onze dagelijkse mobiliteit, huishoudelijke toepassingen (verwarming enz.), als we met het vliegtuig reizen, enz.

Waarom neemt CO2 zo’n centrale plaats in de klimaatkwestie in?

Op zich vormt de aanwezigheid van CO2 in de lucht geen probleem, want het is een natuurlijk gas. Maar door de sterke groei van de menselijke activiteiten is de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer en dus de concentratie ervan fors toegenomen en is het natuurlijke evenwicht verstoord.

Dit betekent met andere woorden dat door de gestegen uitstoot van CO2 (en andere gassen) het natuurlijke, dunne “dekentje” aan koolstofmoleculen in de atmosfeer is uitgegroeid tot een dik “dekbed”. Dat omhult onze mooie planeet en veroorzaakt het bekende “broeikaseffect”, waardoor de aarde traag maar zeker opwarmt. Nu is koolstof zeker niet het enige broeikasgas, maar wel het broeikasgas met het grootste volume.

Wat moet ik mij voorstellen bij 1 ton CO2?

Bij allerlei berekeningen en in de media wordt vaak de meeteenheid “ton CO2-equivalent” gebruikt. Ze moet ons helpen om ons een duidelijker beeld te vormen van de enorme hoeveelheden CO2 die door verschillende “menselijke” bronnen worden uitgestoten. Want als we zeggen dat elke Belg gemiddeld 10 ton CO2e  per jaar uitstoot en dat we dat getal tegen 2030 moeten halveren – dus 5 ton minder moeten uitstoten – dan kunnen we ons daar nog niet veel bij voorstellen.

Maar alles wordt wel duidelijker als we beseffen dat 1 ton CO2e  overeenstemt met:

  • 1 vlucht Brussel-New York heen en terug (per passagier),
  • 6000 km afgelegd door een SUV op diesel en 8300 km in een stadswagentje op benzine,
  • 140 maaltijden met rundsvlees,
  • of 127 keer de volledige serie Friends streamen.

Naar een koolstofneutrale toekomst

Koolstofneutraliteit is een prioriteit voor ENGIE en voor de hele samenleving. De klimaatverandering doet zich wereldwijd voor en we moeten de snelheid waarmee ze zich voltrekt absoluut afremmen. De experts van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) hebben berekend dat we de klimaatopwarming tot 1,5 graad moeten beperken. Dat kan als we onze uitstoot van broeikasgassen (en dan vooral CO2) zo verminderen dat we tegen 2045 koolstofneutraal leven. Dit is ongetwijfeld de grootste uitdaging van onze tijd!

“Koolstofneutraliteit”, wat is dat nu weer? Het betekent dat we het evenwicht herstellen tussen de CO2-uitstoot en de natuurlijke opname van dat gas uit de atmosfeer (via planten, oceanen, de bodem enz.). Om aan netto nul CO2-uitstoot te komen – ook wel “Net Zero Carbon” genoemd – zijn er twee mogelijkheden:

  • de uitstoot van broeikasgassen compenseren, onder andere door koolstof af te vangen,
  • naast compensatie zoveel mogelijk CO2-uitstoot vermijden. Dit blijft de belangrijkste hefboom.

Collectieve doelstelling

Iedereen heeft belang bij een koolstofneutrale toekomst: bedrijven, overheden en burgers. Het is echt geen toeval dat Europa tegen 2050 het eerste “zero carbon” continent wil worden. Elk land bepaalt zelf hoe het zijn CO2-uitstoot beperkt, als het uiteindelijke doel maar gehaald wordt. In België is 2030 het eerste ijkpunt, want dan moeten we onze uitstoot met 47% hebben verminderd (in vergelijking met 2005).

Als leider in de energietransitie zit de ENGIE Groep volledig op dat traject. De beheersing van onze uitstoot van broeikasgassen is voor ons bijvoorbeeld een cruciale doelstelling. Sinds 2015 staan we ook volledig achter de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs. Onze inspanningen hebben resultaat, want we hebben de uitstoot van onze industriële activiteiten drastisch verminderd en verschillende wetenschappelijk gevalideerde (SBTi*) certificaten behaald voor onze doelstellingen tegen 2030. En dat is een beslissende stap op weg naar “Net Zero Carbon” van de Groep in 2045!

Elk individueel gebaar telt, hoe klein ook

Ieder van ons kan zijn steentje bijdragen aan een “Zero Carbon”-toekomst. Elke inspanning om de CO2-uitstoot te verlagen of te compenseren heeft immers effect. Door regelmatig zelf iets te doen, nemen we stilaan andere, duurzamere gewoonten aan, bezorgen we inspiratie aan onze familie, vrienden en buren, enzovoort. Op die manier maken veel kleine gebaren toch een groot verschil.

Er zijn veel dingen die je zelf kan doen en dit zijn alvast enkele voorbeelden:

  1. Neem minder vaak de auto voor korte trajecten en ga liever te voet of met de fiets.
  2. Eet minder vlees.
  3. Lees eens een goed boek in plaats van te streamen.
  4. Verbeter de isolatie van je woning en hou het verbruik van je verwarming in het oog.
  5. Kies voor groene energie voor je elektriciteitsverbruik als je dat nog niet hebt gedaan.
  6. Ga dit jaar eens dichtbij op vakantie!

Ga je de uitdaging aan?

* SBTi staat voor “Science-Based Targets Initiative”. Deze organisatie, die wetenschappelijk gefundeerde doelstellingen voor klimaatactie ontwikkelt, werd in 2015 in het kader van COP21 opgericht om ervoor te zorgen dat de doelstellingen die bedrijven nastreven, overeenstemmen met de gegevens van de klimaatwetenschap.